02 september 2024

Invoering van een energiemanagementsysteem

De energietransitie is in volle gang. Maar hoe ga je dit allemaal managen? In dit artikel gaan we dieper in op de voordelen die een goed energiemanagementsysteem voor een organisatie kan hebben en beschrijven de hierbij behorende ISO normeringen.

Invoering van een energiemanagementsysteem 1

Bij AP maken we gebruik van componenten in de standaard walstroomkast die in de energietransitie een monitorings functie hebben. Hiermee kunnen we aantonen dat de statusbepaling van zowel het verbruik als de installatie goed is te controleren.

Door gebruik te maken van Eco-label producten willen we bij AP aangeven dat men in staat is om in de wereld van transitie en monitoring vooruitstrevend te zijn. Daarom geven wij hieronder een voorzet om het proces van energiemanagementsystemen (EMS) toe te gaan passen in de toekomstige projecten. Op dit moment hebben wij al kasten voorzien van dit systeem en het Eco-label toegepast.

De 10 geboden voor een succesvol energiemanagement systeem

  • Bestudeer de ISO 50001
  • Stel een plan op
  • Stel een energiebeleid op
  • Definieer energie voor uw organisatie
  • Voor een Gap-analyse uit
  • Ontwikkel de vereiste systeemelementen
  • Leid interne energie-auditors op
  • Voer het energiemanagementsysteem in
  • Start het certificatie proces
  • Laat een proefaudit uitvoeren
Invoering van een energiemanagementsysteem 2

Wat houdt de ISO 50001 in?

De ISO 50001 is een keurmerk voor energiemanagementsystemen van bedrijven in de industriële sector. Het is dus een manier om de energiehuishouding in te richten binnen een bedrijf, waardoor de ecologische voetafdruk van een onderneming wordt verminderd.

Als een bedrijf gebruikmaakt van de juiste EMS, komt het in aanmerking voor de ISO 50001-norm. Deze standaard is voor bedrijven die zichzelf continu willen verbeteren en een steentje bij willen dragen aan de energietransitie. Deze bedrijven werken volgens het principe van energy efficiency, waarbij er voor dezelfde productieprocessen minder energie wordt verbruikt door een slimme huishouding.

Kenmerken van de ISO 50001

Het beleid moet aantonen dat er binnen de organisatie een drang is om het energiebeleid te verbeteren. Er zijn twee verschillende onderdelen: energieverbruik (de totale inkoop of productie van energie) en het energiegebruik (de manier waarop deze ingekochte energie wordt gebruikt, in verschillende categorieën). Er moet van beiden een energiebalans worden opgesteld. Er moeten baselines worden opgesteld om het energiegebruik aan af te kunnen meten. Er moeten energie-KPI’s worden opgesteld om energieprestaties te kunnen meten en monitoren. Er moet naar voren komen hoe er energie kan worden bespaard bij eventuele nieuwe processen, uitrustingen of faciliteiten.

Wat is een EMS?

  • Een bedrijf kan het ISO 50001-keurmerk gebruiken als het gebruikmaakt van een slim EMS. Een energiemanagementsysteem is een combinatie van hard- en software, die ervoor zorgt dat energieverbruik gemonitord kan worden.
  • Met meetapparatuur en algoritmes wordt al het energieverbruik van een onderneming in kaart gebracht. Een EMS is vooral interessant voor bedrijven met meer dan 250 werknemers, een omzet van meer dan 50 miljoen per jaar of een balanstotaal van meer dan 43 miljoen euro.
  • Deze bedrijven zijn namelijk EED-auditplichtig. Volgens de EED-audit dient elk bedrijf elke 4 jaar een overzicht in te dienen met de energiebalans en mogelijke energiebesparende maatregelen.
  • Een EMS kan inzicht bieden in deze energiebalans en in energiebesparende maatregelen. Ook voor bedrijven die niet auditplichtig zijn, maar een energierekening van meer dan 1.000 euro per maand hebben, kan een EMS helpen om energie te besparen.

Hoe krijg je een ISO 50001-certificaat?

De organisatie ISO, bedenker van het certificaat, reikt zelf geen certificaten uit. Om als bedrijf toch een certificaat te krijgen, dient u dus een EMS in gebruik te nemen dat aan deze standaarden voldoet. Vervolgens kun je door bedrijven die gespecialiseerd zijn in deze certificaten je energiemanagementsysteem laten controleren. Er zijn een aantal eisen waar een energiemanagementsysteem aan moet voldoen voor het ISO 50001-gecertificeerd kan worden. Allereerst moet het gericht zijn op de continue verbetering van de energieprestaties. Daarnaast moet het ook voldoen aan de van toepassing zijnde wettelijke eisen. Tot slot moet het systeem werken volgens de plan-docheck-act-cyclus.

Plan-do-check-act-cyclus

Je maakt een plan om een situatie te verbeteren (P). Dit plan test je in een proefsituatie (D). Je kijkt hoe dit functioneert (C). Je bepaalt of je dit over de hele onderneming implementeert (A).

ISO 50001 en de ISO 14001

De ISO 50001 is het nieuwste, meest efficiënte keurmerk van de ISO, maar zeker niet het eerste. De voorganger is de ISO 14001. Het verschil tussen de ISO 50001 en de ISO 14001 is dat er bij de eerstgenoemde zwaardere eisen worden gesteld aan de diepgaande meting van het energieverbruik. Dit houdt in dat het energieverbruik van een onderneming nóg grondiger gemeten moet worden. Een ander verschil is dat er bij de ISO 50001, alleen aandacht is voor het verbruik van energie van het eigen bedrijf. Bij ISO 14001 is er ook aandacht voor het energieverbruik van andere onderdelen van de productieketen.

De nieuwste updates

Recentelijk is de ISO 50001:2011 geüpdatet naar de ISO 50001:2018. Als de richtlijnen veranderen, dienen de EMS’en mee te veranderen om aanspraak te mogen blijven maken op het certificaat. De belangrijkste veranderingen zijn dat de ISO 50001 nu makkelijker te integreren is met de ISO 14001 en de ISO 9001.

Wat betekent het ISO 50001-certificaat voor uw onderneming?

Het implementeren van een EMS met een ISO 50001-certificaat binnen uw onderneming is een uitstekende zet. Door een slim energiemanagementsysteem te gebruiken kun je besparen op de kosten van de energierekening. Ook stoot u minder CO2 uit en draagt u zodoende bij aan een schonere planeet. Door uw lagere kosten en daarmee hogere winsten behaalt u een concurrentievoordeel. Daarnaast heeft een ISO 50001-gecertificeerd EMS als voordeel dat u uw milieuverantwoordelijkheid neemt. Daardoor heeft het ook nog een positief effect op de merkwaarde van uw bedrijf. ISO 50001-systemen zijn bovendien declarabel volgens de EIA-regeling. Hierdoor profiteert u niet alleen van de gebruikelijke aftrek van een investering van uw energierekening. Ook kunt u nog eens 45,5% van de investering in een nieuw EMS aftrekken van de fiscale winst van uw onderneming. Hierdoor wordt de terugverdientijd van een investering korter.

Invoering van een energiemanagementsysteem 3

AP werkt samen met leveranciers die hier ook elke dag mee bezig zijn, dus samenwerking en verdieping is voor ons essentieel van belang. Wil je na het lezen van dit artikel meer weten over energiemanagementsystemen, neem dan contact met ons op.

Meer weten over serieproductie?

Laten we kennis maken

Maarten Tromp Client Manager AP
Maarten Tromp
Client Manager